HANDLEIDING VOOR DE ARMLASTIGE STUDENT
(EN ANDERE GEÏNTERESSEERDEN)
Op 1 september 2015 stopt de basisbeurs. Vanaf dat moment wordt het motto – meer nog dan voorheen – goedkoop en effectief. Maar je wilt lekker leven, toch? Het is wel je studententijd!
Bij dat lekkere leven hoort ook goed eten en drinken. Maar aan de gemiddelde studentendis wordt de combinatie drank en spijs regelmatig bepaald door het goedkoopste biermerk. Jammer, want ook met een beperkt budget kan er lekker getafeld worden. Hoe leuk zou het zijn als je – ondanks het nieuwe stufi-stelsel – goede wijn schenkt wanneer je vrienden komen eten? Eentje die past.
Hoe te kiezen
Zorg allereerst voor een eenvoudig en goed vullend maal. Goede eenpansgerechten, lekker en overzichtelijk. Koop wijnglazen met een poot (al voor €0,49 bij Xenos), kaarsen aan en je avond kan beginnen.
Maar hoe kies je de wijn? Eentje die verrast? Ervan uitgaande dat een fles studentenwijn niet meer mag kosten dan zo’n drie à vier euro – en daarmee zet ik waarschijnlijk al hoog in – is juist de match het allerbelangrijkste. In deze prijscategorie is de reactie “Gadver! Doe mij maar bier,” behoorlijk aanwezig. Daarom eerst wat basistips: kies lichte wijn bij licht eten, zwaar bij zwaar, fris bij fris en zoet bij zoet. Werkt altijd. De grote uitzondering is spicy food, schenk daarbij het liefst wijn met een zoetje (echt, je zult versteld staan!).
Klinkt allemaal best logisch, toch? Gek genoeg houden we hier meestal helemaal geen rekening mee en denken we dat smaak een vaststaand gegeven is. Maar niets blijkt minder waar..
Het Bewijs
De Banaan-Citroentest:
Proef een schijfje citroen en neem een slok droge witte wijn. De wijn is zoet. Omdat je smaakpapillen bij de citroen het signaal ‘zuur’ hebben kregen, smaakt de wijn zachter en zoeter dan hij eigenlijk is. Proef nogmaals dezelfde wijn nadat je een plakje banaan hebt gegeten. De wijn lijkt nu opeens veel zuurder, omdat het zoete van de banaan in je mond het tegenovergestelde effect heeft veroorzaakt.
Een smaak kan dus veranderen, alles wat je eet of drinkt zal een direct effect hebben op wat daarna nog volgen gaat. En dat is precies waar het om draait bij het zoeken naar een goede match. Wijn heeft een basissmaak, maar bij iedere willekeurige combinatie transformeert hij een beetje. Dus ook bij allerlei kruiden, sauzen en bereidingswijzen. Een volle pasta carbonara vraagt om iets anders dan een penne pesto en door de simpele toevoeging van bijvoorbeeld een rood pepertje lijkt je wijn opeens een andere.
Welke wijn waarbij
Na al deze theorie, wordt het tijd voor wat smakelijke praktijkvoorbeelden.
Bij een stevig studentenmaal hoort al gauw stevig rood, maar rode wijn wordt vaak als wrang ervaren. Dat wordt veroorzaakt door tannine, afkomstig van steeltjes en pitten. Bij het maken van rode wijn wordt namelijk de hele druif gebruikt (dus inclusief pitjes, steeltjes én schil die voor de kleur zorgt). Tannines horen bij rood, maar zeker bij goedkopere wijn kan dat stroeve gevoel nogal eens uit de bocht vliegen. Vet en zout verzachten dit en daarom past vlees en kaas vaak goed.
Bij het eenpansmaal boerenkoolstamppot met rookworst kies je bijvoorbeeld de Memento rood (Hema €3,50), de Wine4Tapas (Jumbo €3,99), of de AH Chileense huiswijn (€3,99 voor een liter!). Prima wijn voor het geld en zo’n worst maakt het eventuele stroeve aangenaam soepel. Ze doen het trouwens ook prima bij bitterballen of een hamburger!
Bij witte wijn ligt het anders. Deze druiven worden na het plukken juist onmiddelijk geperst, dus geen pitjes en takjes die iets bitters veroorzaken. Vergeleken bij rood zullen juist de frisse zuren opvallen, ook al is de ene witte druif de andere niet. Wat tannine doet voor rood – namelijk body geven – doet zuur voor wit. Een goede wijn moet tenminste iets van het een of het ander hebben.
Bij de echte friszure wijnen, zoals wijn van sauvignon blanc, eet je frisse salades of lichte visgerechten. Binnen ons studententarief is de Dreamfish (Hema €3,75) een goede optie. Een andere stijl wit is er eentje die wel fris is, maar wat huppelender en wulpser, zoals de wijn met de weldoordachte naam Fris, Fruitig, Droog (Aldi €3,29). Wederom een literfles en best te drinken. Serveer hierbij een foliepakketje met kip, krieltjes en groenten uit de oven. Waarin je – kan het schelen, je hebt toch een liter – een scheut van diezelfde wijn doet. Wijn-spijstechnisch zit je voordat je aan tafel gaat al gebakken!
Helemaal aan de andere kant van het spectrum heb je dan nog de volle, vaak houtgerijpte, witte wijnen, die juist blij worden van een solide begeleiding. In zo’n wijn valt weinig zuur te bekennen, eerder veel vanille en boterbabbelaars. Bij een romige pasta met zalm is bijvoorbeeld de volvette AH Chardonnay (€3,99) geen slechte keuze.
De conclusie
Er bestaan helaas geen gulden combinatieregels, hooguit wat handige hints. En dan speelt je eigen voorkeur ook een rol. Maar bij goedkopere wijn heb je net zo goed een keuze en het is leuk om te experimenteren, zo leer je je eigen smaak en het onderlinge effect van wijn en eten kennen. Enneh.. lenen moet je straks toch, des te meer reden om van die euro’s te gaan genieten!
Besproken wijnen
Memento Hema – €3,50 – druiven: tempranillo & garnacha
Wine4Tapas Jumbo – €3,99 – druiven: cabernet sauvignon, garnacha, merlot, monastrell & syrah
AH Chileense huiswijn AH – €3,99 (liter) – druiven: cabernet sauvignon, garnacha & merlot
Dreamfish Hema – €3,75 – druif: sauvignon blanc
Fris, Fruitig, Droog Aldi – €3,29 (liter) – druiven: gros manseng & ugni blanc
AH Chardonnay AH – €3,79 – druif: chardonnay
